شناسایی ویروس های مهم بذربرد مزارع باقلای استان خوزستان

باقلا (Vicia faba L.) یکی از حبوبات مهم در بسیاری از کشورها به شمار می‌رود و به‎عنوان منبع پروتئینی برای تغذیه‌ انسان، دام و طیور و نیز در تثبیت نیتروژن از اهمیت ویژه‎ای برخوردار است. عارضه‌ای مشکوک به بیماری ویروسی با علائم موزائیک، پیچیدگی و بدشکلی برگ و ساقه سال‎های متمادی در مزارع باقلای استان خوزستان مشاهده‎ شد. نتایج بررسی بذربرد بودن عارضه نشان ‎داد که عامل/عوامل عارضه یاد شده بذربرد می‌باشد. از این‎رو هدف از انجام این پژوهش شناسایی ویروس(های) مهم بذربرد مزارع باقلای استان خوزستان می‌باشد. به این منظور پس از نمونه‎برداری، عصاره گیاهان دارای علائم مشکوک به بیماری ویروسی به 22 گونه گیاه آزمون به‎روش مکانیکی مایه‎زنی‎شد، سپس نمونه‎ها با استفاده از آزمون سرولوژیکی الایزا و کاربرد 15 آنتی‎بادی علیه ویروس‎های بذربرد باقلا ارزیابی‎ شدند و درنتیجه آلودگی آن‎ها به ویروس موزائیک معمولی لوبیا (Bean common mosaic virus, BCMV)، ویروس نکروز موزائیک معمولی لوبیا (Bean common mosaic necrosis virus, BCMNV) و ویروس موزائیک خیار (Cucumber mosaic virus, CMV) محرز‎شد. نتایج سرولوژی پس از استخراج آران‎ای کل و انجام واکنش آرتی_ پی‎سی‎آر با استفاده از آغازگرهای اختصاصی جنس پوتی‎ویروس (NIb2F/NIb3R) و ویروس موزائیک خیار (CMVF/CMVR) تایید و قطعه‎های مورد انتظار به‎ترتیب به‎اندازه‎های 350 و 520 جفت‎باز تکثیر شد. نتایج این پژوهش نشان‎داد مزارع باقلای استان خوزستان دست‎کم به سه ویروس بذربرد شامل CMV، BCMV و BCMNV آلوده بودند. این اولین گزارش از وقوع آلودگی باقلا به BCMV و BCMNV در ایران می‌باشد.